W języku hiszpańskim występują dwie grupy rodzajników – rodzajniki określone i nieokreślone.
Rodzajnik określony
Dla rzeczowników rodzaju męskiego stosujemy rodzajnik określony el, a dla rodzaju żeńskiego – la, np.
el hombre (mężczyzna)
el libro (książka)
la mujer (kobieta)
la bicicleta (rower)
W liczbie mnogiej rodzajniki te mają odpowiednio formę los dla rodzaju męskiego oraz las dla rodzaju żeńskiego, np.
los hombres (mężczyźni)
los libros (książki)
las mujeres (kobiety)
las bicicletas (rowery)
| Rodzaj męski | Rodzaj żeński |
Liczba pojedyncza | el gato (kot) | la gata (kotka) |
Liczba mnoga | los gatos (koty) | las gatas (kotki) |
Rodzajnika określonego używamy:
- gdy mówimy o znanej nam rzeczy, o której była już mowa wcześniej i jest ona jasna dla mówiącego i słuchającego, np.
Mira. El perro es bonito. – Spójrz. Ten pies jest piękny.
- gdy mówimy o czymś w znaczeniu ogólnym; gdy rodzajnik określony jest bliski znaczeniu zaimka „każdy”, np.
El hombre es peligroso para el medio ambiente. – Człowiek jest niebezpieczny dla środowiska naturalnego.
- z rzeczownikami abstrakcyjnymi, np.
El amor es eterno. – Miłość jest wieczna.
Si luchamos, nunca conseguiremos la paz. – Jeśli będziemy walczyć, nigdy nie osiągniemy pokoju.
- w określeniach czasu: dni tygodnia, godziny, np.
El lunes a las cuatro de la tarde. – W poniedziałek o 16:00.
El viernes a la una. – W piątek o 1:00.
- w tytułach i zwrotach grzecznościowych, np.
La señora López es muy amable. – Pani López jest bardzo miła.
Los Vázquez vienen a las 18. – Państwo Vázquez przychodzą o 18:00.
- przy stronach świata i niektórych nazwach geograficznych, np. przed nazwami ulic, placów, rzek, wysp i mórz:
Los Estados Unidos están en el oeste. – Stany Zjednoczone są na zachodzie.
La isla de Mallorca es muy bonita. – Wyspa Majorka jest bardzo ładna.
El Nilo es el río más largo del mundo. – Nil jest najdłuższą rzeką na świecie.
Rodzajnik nieokreślony
Dla rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej używany jest rodzajnik un, np.
un bolígrafo (długopis)
un teléfono (telefon)
W liczbie mnogiej rzeczowników rodzaju męskiego przybiera on formę unos, np.
unos bolígrafos (długopisy)
unos teléfonos (telefony)
W rodzaju żeńskim w liczbie pojedynczej pojawia się rodzajnik una, np.
una persona (osoba)
una mano (ręka)
W liczbie mnogiej stosowany jest rodzajnik unas, np.
unas personas (osoby)
unas manos (ręce)
| Rodzaj męski | Rodzaj żeński |
Liczba pojedyncza | un gato | una gata |
Liczba mnoga | unos gatos | unas gatas |
Rodzajnika nieokreślonego używamy:
- gdy mówimy o jakiejś niekonkretnej rzeczy, jednej z wielu, np.
Necesito un doctor. – Potrzebuję (jakiegoś) lekarza.
Quiero comprar una chaqueta. – Chcę kupić (jakąś) kurtkę.
- gdy mówimy o czymś lub o kimś po raz pierwszy:
Vi a un hombre con barba. – Zobaczyłam mężczyznę z brodą.
- jako liczebnik jeden lub liczebnik nieokreślony „kilka”, na przykład:
Tengo un gato. Se llama Mojito. – Mam jednego kota. Nazywa się Mojito.
Tengo unas amigas. Nos conocemos desde hace mucho tiempo. – Mam kilka przyjaciółek. Znamy się od dawna.
- mówiąc o jakiejś nie do końca określonej rzeczy, np.
Un día iré a Indias. – Pewnego dnia pojadę do Indii.
- z czasownikiem hay (jest, istnieje)
, na przykład:
Aquí hay una llave. – Tu jest klucz.
¿Hay un buen restaurante francés en tu barrio? – Czy w twojej dzielnicy jest dobra francuska restauracja?